Aanpak corona noodzaakt landelijke coördinatie bestrijding huiselijk geweld

Het NRC van vandaag laat op een pijnlijke wijze zien hoe de corona crisis de slachtoffers van huiselijk geweld dubbel treft. De vrouwen raken niet alleen huis en haard kwijt, ze komen vervolgens terecht in een omgeving waarin we niet op alle onderdelen de veiligheid kunnen garanderen die we zouden willen. De dreiging van fysiek geweld is afgenomen, maar over de gezondheidsrisico’s die ze lopen zijn wel onzeker. 

Het is op dit moment heel lastig iets te zeggen over de mate waarin het aantal gevallen van huiselijk geweld al dan niet toeneemt. Op enkele plekken wordt een sterkte toename gemeld, elders (nog) niet. Dát het sterk toe zal nemen is iets waar we helaas van uit kunnen gaan. In het verleden is gebleken dat dat altijd gebeurt in crisissituaties. Hoe langer mensen thuis moeten blijven, des te groter het risico dat situaties van geweld ontstaan.

Voor de meeste vrouwen is de drempel om zelf de stap te zetten om hulp te zoeken of huiselijk geweld te melden altijd al hoog. De drempel om op dit moment hulp te zoeken en geweld te melden is nog hoger als de mishandelende partner vrijwel continu thuis is en dus voortdurend en nog intensiever dan anders controle kan uitoefenen.

Druk op de opvang

Voor crisissituaties blijft de (crisis)opvang van de vrouwenopvang open, ook voor nieuwe cliënten, evenals noodvoorzieningen en hulp bij het tijdelijk huisverbod. De vrouwenopvang steunt initiatieven van de overheid en partners om het melden te stimuleren. Het oproepen kan dan ook de druk op de opvang vergroten. Er was al een tekort aan plaatsen in de vrouwenopvang en door de verwachte toename van het aantal slachtoffers, kan dit nog verder oplopen.

Bovendien kunnen zich in de opvang problemen voordoen, bijvoorbeeld omdat ook tussen bewoners de spanningen kunnen oplopen. Valente, als branche van de vrouwenopvang, wil dit voorkomen en roept de overheden op de aanpak van huiselijk geweld een volwaardig onderdeel te maken van de nationale strategie om het coronavirus te bestrijden. Met als te bereiken resultaat het beroep op de opvang tot een minimum te beperken.

Wat er nodig is

Het is onaanvaardbaar dat de vrouw dubbel geraakt wordt en de pleger buiten schot blijft. Dat betekent dat onder andere het volgende noodzakelijk is:

1. Erkenning dat bij huiselijk geweld deze crisis de vrouwen dubbel treft. Daar zijn onderliggende redenen voor, zoals de nog steeds bestaande ongelijke machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen. We pleiten voor landelijke gecoördineerde actieplannen voor het bestrijden van deze machtsongelijkheid om het geweld, dat van generatie op generatie overgaat, te doorbreken.
2. Een landelijk gecoördineerde aanpak om ervoor te zorgen dat de cliënten van de vrouwenopvang de hulp kunnen krijgen die voldoet aan de nieuwe normen van de  ‘anderhalve meter samenleving.’ Voorwaarde is dat er altijd een opvangplaats beschikbaar is voor opvang van vrouwen uit een andere regio indien er sprake is van een hoog risico veiligheidsclassificatie. Het kan om meerdere personen gaan (cliënt en eventueel kind(eren).
3. Landelijk gecoördineerde aanpak om ervoor te zorgen dat, als er toename van aanmeldingen komt, de slachtoffers op een kwalitatief verantwoorde manier geholpen kunnen worden.