Afscheidsblog Karen van Brunschot: ‘Misschien heb je wel mazzel gehad’
Karen van Brunschot werkte sinds 2005 bij de branchevereniging voor maatschappelijke opvang, vrouwenopvang en beschermd wonen. Ze was enorm actief, hield meer van daden dan van woorden (hoewel ze ook veel en graag schrijft) en had een heel actieve rol in enkele grote thema’s: participatie en bewegen (meedoen), huisvesting en schuldenaanpak voor cliënten. Eind 2023 verruilde ze de landelijke lobby voor het lokale werk in Rotterdam. In deze afscheidsblog blikt ze terug.
‘Tsja, wat schrijf je na ruim achttien jaar Federatie Opvang en daarna Valente? Er is zoveel gebeurd in die periode. Veel goede en mooie, maar ook “beroerde” dingen. Eerst maar even wat gal spuwen dan? Dat mag in een persoonlijk blog toch? Ik zal het kort houden en niet uitputtend, want het is helaas best een hoop, en veel gaat om politieke keuzes.
Het opengooien van de woningmarkt voor investeerders door Stef Blok (we hebben nu economisch daklozen omdat huizen onbetaalbaar zijn en er zijn er veel te weinig…).
De decentralisatie die zorgt voor een enorm verschil tussen gemeenten; is dat geen rechtsongelijkheid voor de burger? Dacht ik wel namelijk.
De terugtredende landelijke overheid die meer inzet op het organiseren van congressen en reclamecampagnes (“je hoeft je niet te schamen voor je schulden”), maar ondertussen de meest onwrikbare schuldeiser is van allemaal.
Het reduceren van de bedden in de GGZ met 30% en dan constateren dat er verwarde mensen op straat lopen…
En tenslotte het toeslagenschandaal (hoezo terugtredende overheid?) wat bij mij echt tot ontzetting leidde. Moet een overheid niet juist zorgen voor, of in ieder geval netjes omgaan met, haar burgers?
Ook de bredere context is veranderd. Daarbij heb ik tot mijn verdriet moeten constateren dat de beeldvorming van mensen die dakloos raken en/of echt kwetsbaar zijn eigenlijk negatiever is geworden. De samenleving is harder geworden en de “Tirannie van Verdienste”[1] lijkt te heersen. Dat betekent zoveel als: ik ben geslaagd door mijn eigen verdienste en wie niet slaagt heeft dat aan zichzelf te wijten. Dus toeval en lot worden niet meegenomen… Terwijl ik inmiddels heel goed weet -ook in mijn eigen leven – hoe groot de rol is van die laatste factoren. En natuurlijk zie je dat ook bij veel mensen die in de maatschappelijke opvang en vrouwenopvang terecht komen.. Veel pech in het leven kan enorme gevolgen hebben. Dus oordeel niet te hard en te snel; dat heb ik heel goed geleerd in al die jaren en het is een verrijking, vind ik. Ook het “tellen van je zegeningen” zei mijn wijze moeder altijd, dat moet je blijven doen. Misschien heb je wel mazzel gehad toch?
Over mazzel gesproken. Ik heb tijdens mijn werk heel veel leuke en mooie dingen kunnen doen samen met collega’s en partners, van Geef Opvang de Ruimte tot het laten ontwikkelen van de Risicoscreening voor de vrouwenopvang, van een groot meerjarig project over Schulden in de Opvang en het Actieprogramma Weer Thuis in samenwerking met partners.
Niet alleen de samenwerkende collega’s en partijen, maar juist de cliënten moeten echt genoemd worden. Die bedank ik voor hun openheid. Ik heb veel geleerd van al die mensen met bijzondere verhalen. Veel inspirerende mensen hielpen om deze projecten tot een succes te maken. Vooral het laatste programma heeft tot veel beweging geleid. Het liet ook zien, dat een concrete aanpak, de juiste partijen bij elkaar aan tafel zetten om te komen tot afspraken en het houden aan de gemaakte afspraken, werkte. Geen Poolse landdagen (die zijn er genoeg), geen grote bijeenkomsten waarop iedereen inspiratie kan opdoen… Gewoon aan de slag samen. Kortom: niet lullen maar poetsen zoals we dan hier in Rotterdam zeggen. Het Actieprogramma Weer Thuis van de branches liet zien dat dit echt tot oplossingen leidde… En dat is geen hogere wiskunde hè..? Daar moeten we echt van leren.
Maar er was toch echt één hoogtepunt in mijn “loopbaan” en dat was het programma Sport en Bewegen voor de opvang. Gedurende meer dan 5 jaar werden er verschillende programmalijnen ingezet om te zorgen dat mensen zich wat beter en gezonder konden voelen. Er werden trainingen ontwikkeld voor medewerkers, er werden workshops gegeven voor cliënten, er werd ingezet op structurele afspraken met gemeenten voor accommodatie etc. etc. Het hoogtepunt vormden de grote evenementen, gestart met de Social Inclusion Games in Twente en opgevolgd door de Papendal-dagen in de jaren erna. De samenwerking met NOC-NSF maakte het mogelijk dat Papendal één dag per jaar “van ons was”. Niet sporten op een achteraf veldje maar gewoon – zoals het hoort – op een toplocatie! Dat is wat we willen voor onze mensen. Het was steeds een geweldig evenement.
Ieder mens telt, was het motto van Federatie Opvang, en dat is overgenomen door Valente. Want zo is het! Als er iets is wat ik wel wist, maar wat na al die jaren werken voor de opvang beklijft, dan is het dat wel. Daar moeten we voor blijven staan! En dat gebeurt ook. Ik probeer nog steeds een – bescheiden helaas – bijdrage te leveren in Rotterdam bij het CVD.
Ik bedank iedereen met wie ik heb samengewerkt heel hartelijk. Ik heb zoveel, inspirerende, slimme en bijzondere mensen ontmoet. Misschien ben ik toch wel een echte “Mazzelkont” 😊 Veel succes en geluk allemaal.’
Karen van Brunschot werkte sinds 2005 bij Federatie Opvang als beleidsadviseur op het gebied van participatie, huisvesting en schuldenaanpak. In 2020 fuseerde Federatie Opvang met RIBW Alliantie tot Valente en bleef Karen zich inzetten op dezelfde onderwerpen. Per 1 oktober is ze beleidsmedewerker bij het CVD (Centrum voor Dienstverlening), een van de leden van Valente in Rotterdam. Ze moest helaas stoppen in haar oude rol om gezondheidsredenen. ‘Gelukkig kan ik nog parttime actief zijn, en ook weer dichter bij de praktijk – en nog wel in mijn geliefde stad Rotterdam; elk nadeel heb z’n voordeel.’
[1] Michael J. Sandel, De Tirannie van Verdienste, Ten Have 2020 (The Tiranny of Merit)