Gemeente moet dakloze burger inschrijven
Het niét kunnen verkrijgen van een briefadres is een hardnekkig probleem. Op 28 oktober 2020 heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (de hoogste bestuursrechter) uitspraak gedaan dat de gemeente gehouden is zelf een briefadres te verlenen als de burger daar niemand anders voor heeft.
De uitspraak gaat over een dakloze man die een briefadres had gekregen van een kennis in de gemeente Lansingerland. Met dat briefadres stond de man ingeschreven bij de gemeente in de Basisregistratie Personen (BRP). Op die manier was de man bereikbaar voor de overheid en kon hij zaken regelen zoals een zorgverzekering, verlenging van rijbewijs en aanvragen van paspoort.
Begin 2018 trok de kennis haar toestemming voor het briefadres in. De gemeente informeerde de man hierover, beëindigde het briefadres (en daarmee de inschrijving in de BRP) en verwees hem naar Centraal Onthaal in Rotterdam, het daklozenloket. In de folder over Centraal Onthaal die de man ontving van de gemeente Lansingerland, staat overigens dat Centraal Onthaal geen briefadressen toekent. De gemeente Rotterdam stelt eisen aan het verlenen van een briefadres, onder meer dat iemand in de (nacht)opvang moet slapen om op een briefadres ingeschreven te worden. De man wilde niet in de (nacht)opvang in Rotterdam gaan slapen en kon op die manier ook geen briefadres krijgen daar.
De man tekende bezwaar aan bij de rechtbank en werd in het gelijk gesteld. De gemeente Lansingerland moest hem met terugwerkende kracht weer inschrijven op een briefadres, zo niet bij een kennis, dan bij de gemeente zelf . De gemeente Lansingerland ging daarop in hoger beroep bij de Raad van State. Deze oordeelde op 28 oktober 2020 als volgt:
De gemeente mag alleen uitschrijven naar onbekend als:
- de betrokkene niet kan worden bereikt;
- hij/zij geen ander inschrijfadres heeft gemeld of bericht van vertrek heeft gegeven en
- na gedegen onderzoek geen gegevens kunnen worden achterhaald.
De gemeente moet zelf een briefadres op een adres van de gemeente geven als iemand die dakloos is, geen personen heeft die hem een briefadres willen verlenen. De Raad van State verwijst naar het ‘Stappenplan inschrijven BRP op een Briefadres’ van 6 maart 2018. De gemeente moet dit plan volgen en zo nodig maatwerk leveren.
De gemeente mag voor een briefadres niet eisen dat de dakloze persoon zorg ontvangt of gebruik maakt van de opvang.
De advocaat die in deze zaak de belangen van de dakloze man heeft behartigd, geeft het volgende advies aan mensen die door de gemeente uit de BRP geschreven zijn naar ‘Vertrokken, Onbekend, Waarheen’:
- Houd goed contact met de gemeente. Blijf bereikbaar per telefoon/ mail/ persoonlijk aan het loket.
- Zoek iemand anders die als briefadres wil fungeren.
- Als dat niet lukt: vraag de gemeente schriftelijk om een briefadres bij de gemeente (ambtshalve briefadres).
- Vraag een schriftelijke beslissing over de uitschrijving. Maak zo nodig binnen 6 weken bezwaar.