Nationaal Actieprogramma Aanpak Seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld openbaar
Elkaars wensen en grenzen herkennen, erkennen en respecteren.
Op 13 januari 2023 is het Nationaal Actieprogramma Aanpak Seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld openbaar gemaakt. Valente was sinds augustus 2022 betrokken bij overleggen over de actielijnen over de hulpverlening.
Doel van het actieprogramma is om seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld tegen te gaan. En om daar waar het zich voordoet de schade te beperken. Het kabinet wil dat bereiken door: snel te signaleren, slachtoffers en hun omgeving hulp te bieden en te handelen in de richting van (vermoedelijke) plegers. Ook is er veel aandacht voor de rol van omstanders.
De vijf actielijnen
Het programma kent vijf actielijnen:
- Er zijn gedeelde maatschappelijke waarden en normen over hoe we met elkaar om willen gaan in de samenleving
- Wet- en regelgeving weerspiegelen de (veranderende) maatschappelijke normen
- Organisaties hebben processen voor preventie, signalering en opvolging op orde
- Iedereen herkent seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld en kan hierop reageren
- Er is goede hulpverlening die makkelijk vindbaar is
Binnen de actielijnen wordt ingezet op zowel maatregelen door de overheid zelf (zoals normering via wetgeving), maatregelen vanuit maatschappelijke sectoren waarin de overheid stimuleert en faciliteert en maatregelen gericht op de hele samenleving (aanspreken op ongewenst gedrag, steunen van slachtoffers).
Kritisch-constructieve houding Valente
Valente heeft zich in gesprekken met de Ministeries en andere stakeholders sinds de start van dit traject steeds kritisch-constructief opgesteld. Op grond van de expertise van onze leden hebben wij steeds gepleit voor een integrale systeemgerichte aanpak gericht op duurzame borging van ontwikkelingen en inzichten uit aanpalende beleidsterreinen en andere lopende programma’s.
Wij zijn blij dat in het huidige actieprogramma veel van onze input – en die van samenwerkingspartners als het landelijk netwerk Veilig Thuis en de VNG – is meegenomen. Zo verwijst de analyse expliciet naar opvattingen over hoe vrouwen en mannen zich ‘horen te gedragen’ (gender) als voedingsbodem voor seksueel grensoverschrijdend gedrag en het feit dat vrouwen en meisjes vaker slachtoffer zijn.
Tegelijk is er oog voor slachtofferschap van mannen, jongens en LHBTIQ+’ers. Ook zijn er mooie nuances aangebracht rondom plegerschap. Bij de in 2023 uit te werken uitgangspunten voor goede hulpverlening zijn trauma- en gendersensitief werken en aandacht voor intergenerationele overdracht meegenomen. Het programma besteedt veel aandacht aan kennisdeling en –opbouw. Wij hebben daarbij gepleit voor inzet op kennissynthese en benutting van eerder onderzoek naar effectieve hulpverlening.
Focus in 2023
In 2023 ligt de focus op de eerste drie doelen van goede hulp: goed vindbaar en toegankelijk, uitgangspunten helder en gedeeld, de basis op orde, waaronder de randvoorwaarden voor een integrale en systeemgerichte aanpak. Voor het programma is 11 miljoen euro vrijgemaakt.
Regeringscommissaris Mariët Hamer heeft in een reflectie op het actieprogramma nog eens expliciet verwoord wat haar rol de komende jaren zal zijn.
Vlak voor de presentatie is ook de eerste conferentie van het nationaal actieprogramma Seksueel overschrijdend gedrag en seksueel geweld aangekondigd. Deze zal op 22 maart in Den Haag plaatsvinden en uiteraard is Valente daarbij.