Onderzoek wachttijden en -lijsten beschermd wonen
Diverse gemeenten en aanbieders geven aan te maken te hebben met wachtlijsten voor beschermd wonen. Er is weinig inzicht in de wachtlijsten (landelijk en per regio), de oorzaken en achtergronden hiervan en het voorkomen van wachtlijsten. Rijk en gemeenten hebben afgesproken hiernaar gezamenlijk onderzoek te laten doen. Dit mede n.a.v. de tijdens de Algemene Ledenvergadering van de VNG aangenomen motie ‘naar een structureel financieel totaalkader ggz op basis van feiten’. Daarin is vastgelegd dat een voorwaarde bij de ondertekening van het Hoofdlijnenakkoord GGZ is, dat diverse onderzoeken/analyses gezamenlijk met het Rijk worden uitgevoerd en beslecht. Eén daarvan betreft het onderzoek naar de wachtlijstproblematiek beschermd wonen.
Met de uitkomsten kan de VNG de discussie met het Rijk voeren over deze gemeentelijk taak en de voorwaarden waaronder gemeenten die taak uitvoeren. Het is van groot belang dat zoveel mogelijk gemeenten en aanbieders aan het onderzoek meewerken. Alleen dan ontstaat een compleet beeld en kan de VNG de discussie goed voeren.
Doel van het onderzoek en onderzoeksopzet
Het doel van het onderzoek is tweeledig; enerzijds het in kaart brengen van de huidige situatie rondom wachttijden/–lijsten binnen beschermd wonen[1] (inclusief oorzaken, knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen), anderzijds inzicht krijgen in de hoogte van de wachttijden/ -lijsten en de duiding daarvan binnen beschermd wonen per regio (zijnde beschermd wonen/ maatschappelijke opvang regio).
In de aanpak staan twee elementen centraal: het ophalen van informatie in de regio’s aan de hand van een vragenlijst (1), en het verdiepen van de opgehaalde informatie aan de hand van focusgroepen (2).
De vragenlijst (1) wordt gebruikt om breed input op te halen omtrent de factoren die een rol spelen bij het ontstaan van en de dynamiek bij wachttijden/–lijsten, en de impact die dit heeft op cliënten en aanbieders. De vragen richten zich op verschillende thema’s binnen de in-, door- en uitstroom van beschermd wonen, zoals aansluiting tussen vraag en aanbod en de mate van samenwerking tussen partijen. Bij de regio’s wordt ook de feitelijke informatie opgevraagd over de hoogte van wachttijden/–lijsten in 2017, 2018 en 2019.
Vervolgens worden er drie focusgroepen (2) georganiseerd in drie regio’s om te komen tot verdiepende inzichten in oorzaken, knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen van wachttijden/-lijsten. Hierbij worden naast de gemeenten ook de aanbieders uit de desbetreffende regio’s benaderd om deel te nemen. De resultaten van de vragenlijsten worden gebruikt om de accenten per regio te bepalen. Dit kan bijvoorbeeld een lange wachttijd zijn voor cliënten met LVB of regionale afstemming op het aanbod (zoals wachttijden/-lijsten in relatie tot de diversiteit van het aanbod).
Dit onderzoek wordt uitgevoerd door KPMG in opdracht van het ministerie van VWS. Verschillende vertegenwoordigers vanuit de aanbieders BW (o.a. Valente en medewerkers van een aantal aanbieders) zijn betrokken tijdens de uitvoering van de opdracht, zoals bij het opstellen en valideren van de vragenlijst, het toetsen van het ontwerp van de focusgroepen en de bespreking van (tussentijdse) resultaten.
Het onderzoek loopt van oktober 2019 tot en met maart 2020. Na afronding van het onderzoek wordt de rapportage door het ministerie van VWS beschikbaar gesteld. Wij brengen u hiervan op de hoogte. Mocht u naar aanleiding van dit bericht vragen hebben over het onderzoek, kunt u contact opnemen met KPMG (baartmans.floris@kpmg.nl of 020 656 2431).
[1] In dit onderzoek gaan we uit van de brede definitie van beschermd wonen: van het klassieke beschermd wonen tot beschermd thuis.