Uitkering voor kwetsbare jongeren: maatwerk
Divosa, vereniging van gemeentelijke directeuren sociaal domein, heeft een handreiking gemaakt met een overzicht van de wettelijke mogelijkheden tot maatwerk binnen de Participatiewet om (dreigend) dakloze jongeren te ondersteunen. Divosa vraagt het kabinet ook om de Participatiewet aan te passen, omdat deze wet maatwerk belemmert.
Divosa heeft de handreiking samen met 14 gemeenten samengesteld op basis van de ervaringen van die gemeenten. De handreiking bevat neen uitgebreide beschrijving van de maatwerkmogelijkheden in de Participatiewet. Daarnaast maakte Divosa een factsheet en praktische handvatten om maatwerk toe te kunnen passen en zo dakloosheid onder jongeren terug te dringen. De jongeren voor wie dakloosheid dreigt zijn met name jonge ouders en jongeren die uit detentie en jeugdzorg/ggz komen en voor wie niets tijdig is geregeld op het gebied van wonen als ze de jeugdinstelling of penitentiaire inrichting verlaten.
Bekende belemmeringen om snel hulp te bieden zijn de 4-weken zoekperiode voordat een aanvraag voor bijstand mag worden ingediend, de toepassing van de kostendelersnorm en de norm voor bijstand aan 18-20 jarigen (248 euro per maand per 1 juli 2020). De 4-weken zoekperiode voor kwetsbare jongeren wordt in het kader van het Herstelpakket coronamaatregelen afgeschaft tot 1 juli 2021. Voor de andere twee knelpunten geeft de handreiking van Divosa aan welke ruimte er is.
In de brief aan staatssecretarissen Blokhuis (VWS en van ’t Wout (SZW) vraagt Divosa ook aandacht voor de problemen rond inschrijven in de Basisregistratie Personen (wet BRP) via een briefadres bij de gemeente. Gemeenten hebben de taak om briefadressen te verstrekken. Jongeren, en overigens ook andere dakloze mensen, hebben een briefadres nodig om een bankrekening, zorgverzekering en een dienstverband te kunnen krijgen en te behouden. De wet BRP regelt niet expliciet in welke situaties een briefadres moet worden verstrekt. Gemeenten ervaren hierdoor handelingsverlegenheid. Als een jongere niet (op tijd) een briefadres krijgt, maar nog wel werk heeft, kan dit betekenen een jongere zijn of haar werk verliest. Divosa adviseert daarom in de wet te expliciteren in welke situaties gemeenten een briefadres moeten verstrekken.