Valente en D66 bezochten RIBW K/AM: hoe pakken we samen schulden aan?

Schulden zorgen voor stress en onrust bij mensen met een psychische kwetsbaarheid. Cliëntgerichte begeleiding en ondersteunend beleid kunnen enorme verschillen maken. En waar hebben de mensen met schulden behoefte aan? Wat werkt? Kamerlid Hülya Kat (D66) ging op 27 september met enthousiasme in gesprek met cliënten, begeleiders en ervaringsdeskundigen op locatie Transvaal van RIBW K/AM in Haarlem.

Hülya Kat kreeg tijdens dit bezoek ontzettend veel respect voor de mensen die iedere dag klaarstaan om mensen met een psychische kwetsbaarheid te ondersteunen. Kat: ‘Dit is echt een plek om tot rust te komen en plannen te maken voor de toekomst. Het is goed om te zien dat de bewoners met relatief veel zelfstandigheid kunnen wonen maar wel begeleid worden bij zaken als hulpverlening en schuldsanering. Het was waardevol om met een aantal bewoners te spreken over hun situatie en hoe zij met hun geld omgaan.’

Het bezoek vond plaats op uitnodiging van Valente waar ook RIBW K/AM lid van is. Daarom was ook directeur Esmé Wiegman aanwezig. Kitty van Hoorn (zorgdirecteur patroondoorbrekend) opende het werkbezoek in de gezellige huiskamer van Transvaal. Daarna vertelde Linda Pastor (clustermanager) meer over deze unieke locatie voor ongeveer twintig bewoners met een psychische kwetsbaarheid en alcoholverslaving van wie de meeste mensen via de Maatschappelijke Opvang ‘instromen’.
Schulden komen veel voor onder deze bewoners. En ze zijn soms een obstakel voor meer zelfstandigheid en regie in het leven.

Hoe kun je daar nu structurele stappen in zetten als RIBW’s? Dat begint met samenwerken en leren van elkaar. Valente voert daarom een project uit dat wordt gefinancierd door ZonMw in een consortium met zes lidinstellingen – waaronder RIBW K/AM. Die instellingen hebben al eerder onderzoek gedaan naar de financiële dienstverlening in hun organisaties. Het doel van dit project: een e-learning opzetten voor begeleiders die later breder verspreid kan worden in het sociale domein.

Chronische stress

Esmé Wiegman licht toe: ‘Schulden leveren vaak chronische stress op. Dit bemoeilijkt participatie en het vermogen om relaties met vrienden en familie in stand te houden. Er is bij veel instellingen een flinke verbeterslag te maken in financiële hulpverlening. Begeleiders hebben meer kennis en tools nodig om de cliënten effectief te kunnen begeleiden. Denk aan inzicht in de invloed van schulden op het functioneren van de cliënten, maar ook inzicht in inkomensondersteunende voorzieningen en welke schulden direct aangepakt moeten worden. Begeleiding bij schulden past helemaal bij herstelgericht werken.’

Sluit aan bij cliënten

Karin Poelemeijer (manager cliëntenondersteunde diensten), voor RIBW K/AM betrokken bij dit ZonMw-project, herkent het beeld dat Wiegman schetst. ‘Mijn ervaring hier in Haarlem bij het project BOOM is dat de oplossingen niet altijd aansluiten bij de cliënten. Daarbij staan regels goede budgetondersteuning soms in weg. Zo was het de eis vanuit de gemeente dat als er één afspraak gemist werd door cliënten, de ondersteuning stopt. Dat werkt niet.’

Kitty van Hoorn sloot de middag af. Ze vertelde dat ze blij was met de aandacht van Hülya Kat voor de doelgroep en problematiek. ‘Het was een prettige bijeenkomst , waarbij cliënten, ervaringsdeskundigen, begeleiders en managers met haar en elkaar in gesprek gingen.’ Een gesprek dat de komende maanden binnen Valente en RIBW K/AM zeker verder gevoerd gaat worden.